Beoordeling immuniteit Kazachstan moet over in geschil over investeringen in olievelden Kazachstan

18 december 2020

Er moet opnieuw worden beslist over de immuniteit van Kazachstan in het geschil over investeringen van buitenlandse investeerders in olievelden in Kazachstan. Dat heeft de Hoge Raad vandaag beslist. De Hoge Raad is van oordeel dat het gerechtshof dat de zaak heeft behandeld een onjuiste maatstaf heeft toegepast.

De zaak

Bij een arbitraal vonnis is Kazachstan veroordeeld om bijna een half miljard dollar aan Stati c.s. te betalen. Stati c.s. hebben voor deze vordering beslag gelegd bij Samruk-Kazyna JSC, op aandelen die deze houdt in een Nederlandse vennootschap. Samruk-Kazyna JSC is een vennootschap uit Kazachstan waarvan de staat Kazachstan enig aandeelhouder is. Volgens Stati c.s. is Samruk-Kazyna JSC in feite een onderdeel van de staat Kazachstan. Zij menen dat zij daarom voor hun vordering verhaal kunnen nemen op de bezittingen van Samruk-Kazyna JSC, waaronder de aandelen in de Nederlandse vennootschap. Daarom hebben zij beslag op die aandelen gelegd. Samruk-Kazyna JSC en Kazachstan hebben in kort geding om opheffing van het beslag door de rechter verzocht.

Beslissing gerechtshof

Het hof heeft beslist dat Stati c.s. inderdaad verhaal kunnen nemen op de aandelen. Het hof heeft het beroep op immuniteit van executie van de staat Kazachstan verworpen. Een dergelijke immuniteit bestaat op grond van het internationale recht in beginsel voor de eigendommen van een buitenlandse staat. Deze juridische immuniteit berust op het respecteren van de soevereiniteit van buitenlandse staten. Door de immuniteit is geen beslag en verhaal mogelijk op hun eigendommen. Hierop geldt een uitzondering indien de eigendommen van een staat geen publieke bestemming hebben, maar een zuiver commercieel doel dienen. Naar het hof oordeelde, voldoen de aandelen waarop Stati c.s. het beslag hebben gelegd, niet aan de eisen voor immuniteit. Kazachstan en Samruk Kazyna JSC hebben tegen de beslissing van het hof cassatieberoep ingesteld bij de Hoge Raad.

Oordeel Hoge Raad

In zijn arrest van vandaag heeft de Hoge Raad beslist dat het hof bij zijn oordeel over de immuniteit van een onjuiste maatstaf is uitgegaan. De Hoge Raad heeft het arrest van het hof daarom vernietigd en de zaak verwezen naar een ander hof om deze opnieuw te onderzoeken en te beoordelen aan de hand van de juiste maatstaf.

Uitspraak op rechtspraak.nl

ECLI:NL:HR:2020:2103