Publicatie oud arrest uit 1897: Boeschoten/Besier

28 april 2023

KAAN Architecten_Hoge Raad 02

Een vennootschap onder firma (vof) is een duurzaam commercieel samenwerkingsverband onder gemeenschappelijke naam tussen twee of meer personen (de vennoten). Een vof is geen rechtspersoon, en heeft dus geen eigen vermogen. De rechten en verplichtingen van de vof zijn dus uiteindelijk rechten en verplichtingen van de vennoten. In het arrest heeft de Hoge Raad beslist dat de vof wel een zogeheten afgescheiden vermogen heeft. Dat betekent dat de vof afzonderlijk moet worden afgewikkeld.

Dit heeft gevolgen voor de crediteuren van de vof en van de vennoten privé. De privéschuldeisers van de vennoten kunnen zich niet direct verhalen op het vermogen dat in de vof is ondergebracht. Zij moeten wachten tot de vof is afgewikkeld. De zakelijke crediteuren van de vof kunnen wel verhaal nemen op het vermogen dat in de vof is afgescheiden. Zij kunnen bovendien direct de vennoten in privé aanspreken en zich zo nodig verhalen op het privévermogen

De zaak

Boeschoten was privéschuldeiser van een van de vennoten van de vennootschap onder firma Gebroeders Takken en Boegborn. Toen een der vennoten privé failliet ging, wilde hij verhaal halen bij het in de firma ondergebrachte vermogen, omdat hij ervan uitging dat een vof geen eigen rechtspersoon is.

Het gerechtshof Amsterdam ging hierin niet mee. Het hof oordeelde dat een vof onder haar eigen naam in rechte optreedt en dat het vermogen dat de vennoten in de vof onderbrengen om handel te kunnen drijven, een van hun privévermogen afgescheiden vermogen is, waarop privéschuldeisers pas aanspraak kunnen maken na de zakelijke schuldeisers.

Boeschoten ging in cassatie en de advocaat-generaal bij de Hoge Raad concludeerde in het voordeel van de schuldeiser.

Oordeel Hoge Raad

De Hoge Raad liet het oordeel van het gerechtshof in stand. Een voorname overweging van de Hoge Raad was dat al in het Romeinse recht de mogelijkheid van een zelfstandig, van de vennoten afgescheiden vermogen voor een onderneming werd aangenomen en dat het Nederlandse recht deze praktijk al eeuwen volgde.

Boeschoten had verder aangevoerd dat de voorrangsregel voor zakelijke schuldeisers alleen gold bij liquidatie van een vof, en niet bij faillissement. Ook dit verwierp de Hoge Raad.

Publicatie 'oude' (mijlpaal)arresten

Sinds december 2019 publiceert de Hoge Raad oude (mijlpaal)arresten. Inmiddels zijn al een kleine 875 'oude' arresten online te vinden. In aanloop naar de publicatie van het 1000ste oude arrest wordt de komende tijd in ieder geval elke twee weken (en zo mogelijk vaker) een bijzonder/bijzondere nog te publiceren arrest(en), uitgelicht. Eerder zijn het arrest Lindenbaum-Cohen, het arrest ‘Aletta Jacobs’, het arrest Levenslang na afschaffing van de doodstraf en het Geweerarresthet arrest over de dramatische ontvoering en levensberoving van een 13-jarige Haagse jongen in 1880, drie arresten over de positie van de vrouw in de rechtspraak, het arrest Gold Flakehet Driedagenarrest, het arrest over de aangespoelde balk op het strand,  het arrest over de operette 'Friederike', het 'wildplasarrest', het arrest Gerard Reve, het arrest Leidse schouwburg en het arrest Market Maker op deze wijze belicht.

Uitspraken van de Hoge Raad worden sinds het jaar 2000 geanonimiseerd gepubliceerd op rechtspraak.nl. Daarvóór vond publicatie van arresten hoofdzakelijk plaats via redacties van jurisprudentie-uitgaven van uitgevers. Een aantal arresten is door de uitgevers wel digitaal beschikbaar gesteld maar staat, in veel gevallen ook bewerkt, in databanken waarvoor een abonnement moet worden afgesloten. De Hoge Raad ziet het maatschappelijk belang van, en ook als zijn maatschappelijke taak in, het online beschikbaar stellen van ‘oude’ (‘mijlpaal’)arresten van vóór het jaar 2000.

Veel van de inmiddels gepubliceerde arresten moesten worden opgevraagd uit het archief in Kampen en het Nationaal Archief in Den Haag. Deze arresten zijn vervolgens gescand en de handgeschreven arresten overgetypt, daarna zorgvuldig gecontroleerd, geanonimiseerd waar nodig en overgezet naar het systeem om ze te kunnen publiceren op rechtspraak.nl.

Kijk op onze website (onder Mijlpaalarresten) voor de lijst met de inmiddels gepubliceerde ‘oude’ mijlpaalarresten.

Publicatie op rechtspraak.nl

Arrest: ECLI:NL:HR:1897:2

Conclusie: ECLI:NL:PHR:1897:1