Advies AG aan Hoge Raad: veroordeling wegens veroorzaken dodelijk ongeval in Lelystad kan in stand blijven

9 januari 2024

De veroordeling van een verdachte wegens het veroorzaken van een dodelijk ongeval op de Larserdreef in Lelystad eind november 2019 waarbij een opa en zijn kleinzoon om het leven kwamen en de vrouw van het mannelijke slachtoffer zwaargewond raakte, kan in stand blijven. Dat adviseert advocaat-generaal (AG) Paridaens de Hoge Raad in haar conclusie van vandaag.

De zaak

Op 29 november 2019 reed de verdachte in een Landrover tijdens de avondspits en in het donker met een snelheid van 139 km per uur over de Larserdreef in Lelystad. Op die weg was 70 km per uur de toegestane snelheid. Hij botste met die hoge snelheid tegen een Toyota Aygo aan die overstak, met daarin een man van 67 en zijn kleinzoon van 4 jaar. Zij overleefden het ongeluk niet. De vrouw van de man die ook in de auto zat, raakte zwaargewond.
Het hof heeft geoordeeld dat de verdachte door te rijden met een snelheid die bijna het dubbele bedroeg van de toegestane snelheid en gelet op de verkeerssituatie, zeer onvoorzichtig en onoplettend heeft gereden. Onderzoek wees uit dat het ongeval vooral te wijten was aan de hoge snelheid waarmee de verdachte reed. Het gerechtshof veroordeelde de verdachte wegens het veroorzaken van een verkeersongeval met dood en zwaar lichamelijk letsel door schuld en legde een gevangenisstraf van twee jaar en een rijontzegging voor de duur van vijf jaar op. De verdachte stelde tegen deze uitspraak beroep in cassatie in bij de Hoge Raad.

Cassatie(klachten)

De advocaat van de verdachte vraagt de Hoge Raad de uitspraak van het hof te vernietigen. In cassatie wordt geklaagd dat de bewezenverklaarde ‘schuld’ aan het verkeersongeval niet uit de bewijsvoering kan worden afgeleid en dat de motivering van de opgelegde straf niet zonder meer begrijpelijk is.

Advies AG

Bewezenverklaarde schuld
Het hof heeft geoordeeld dat de verdachte ‘zeer onvoorzichtig en/of onoplettend’ rijgedrag heeft vertoond en dat hij daarmee schuld heeft gehad aan het verkeersongeval. Uit eerdere rechtspraak van de Hoge Raad volgt dat het bij ‘schuld’ aankomt op ‘het geheel van gedragingen van de verdachte, de aard en ernst daarvan en de overige omstandigheden van het geval’ en dat niet al uit de ernst van de gevolgen kan worden afgeleid dat sprake is van schuld. Dit toetsingskader heeft het gerechtshof in deze zaak als uitgangspunt genomen. Volgens de AG heeft het hof dit op de juiste wijze gedaan en heeft het hof kunnen oordelen dat sprake was van zeer onvoorzichtig en/of onoplettend rijgedrag en daarmee van schuld aan het verkeersongeval.

Strafmotivering
Het hof heeft de opgelegde straf mede gebaseerd op de omstandigheid dat de verdachte geen verantwoordelijkheid voor zijn handelen heeft genomen en weinig blijk heeft gegeven van compassie met de nabestaanden en het slachtoffer. Volgens de verdediging is dit niet zonder meer begrijpelijk.

De advocaat van de verdachte wijst op de “alledaagsheid” van de oorzaak van het verkeersongeval, namelijk een snelheidsovertreding. Daarmee doet hij volgens de AG weinig recht aan de concrete omstandigheden van het geval. De verdachte heeft in het donker en tijdens de spits, na het verlaten van een rotonde, het gaspedaal van zijn auto dusdanig diep ingetrapt dat hij vlak voor het verkeersongeval bijna twee keer zo hard reed dan was toegestaan. Van een alledaagse snelheidsovertreding is volgens de AG daarom bepaald geen sprake. Tegen deze achtergrond en gelet op hetgeen de verdachte heeft verklaard, is het oordeel van het hof dat de verdachte geen verantwoordelijkheid voor zijn handelen heeft genomen en weinig blijk heeft gegeven van compassie met de nabestaanden en het slachtoffer, niet onbegrijpelijk.

De AG adviseert de Hoge Raad de veroordeling en de opgelegde straf in stand te laten.

Uitspraak Hoge Raad

Het is nog niet bekend wanneer de Hoge Raad uitspraak doet.

De conclusie van de advocaat-generaal is een onafhankelijk advies aan de Hoge Raad, die vrij is dat advies al dan niet te volgen. De advocaat-generaal maakt deel uit van het parket bij de Hoge Raad. Het parket bij de Hoge Raad is een zelfstandig, onafhankelijk onderdeel van de rechterlijke organisatie. Het behoort niet tot het Openbaar Ministerie.

Publicatie op rechtspraak.nl

ECLI:NL:PHR:2024:25