AOW- en WAO-uitkering inwoner Portugal niet belast in Nederland

6 november 2020

Over een AOW- en WAO-uitkering van een inwoner van Portugal mag Nederland geen belasting heffen. Dat is de uitkomst van een prejudiciële beslissing van de Hoge Raad.

Achtergrond

Twee Nederlanders die in Portugal zijn gaan wonen hadden voor de rechtbank Zeeland-West-Brabant het standpunt ingenomen dat Nederland volgens het belastingverdrag met Portugal hun AOW- en WAO-uitkering niet mag belasten.

De Rechtbank heeft bij beslissingen van 15 april 2020 (ECLI:NL:RBZWB:2020:1764) en 17 april 2020 (ECLI:NL:RBZWB:2020:1814) prejudiciële vragen (zie kader) aan de Hoge Raad voorgelegd.

Vandaag geeft de Hoge Raad zijn prejudiciële beslissingen op de vragen van de rechtbank.

Beslissing Hoge Raad

Volgens het belastingverdrag met Portugal geldt als hoofdregel dat pensioenen, sociale verzekeringsuitkeringen zoals AOW- en WAO-uitkeringen en lijfrenten die een inwoner van Portugal uit Nederland ontvangt alleen in Portugal mogen worden belast.

Onder voorwaarden geldt een uitzondering op die hoofdregel en mag ook Nederland die pensioenen, sociale verzekeringsuitkeringen en lijfrenten belasten. Portugal moet dan wel de Nederlandse belasting daarover verrekenen met de eigen belasting over die pensioenen, sociale verzekeringsuitkeringen en lijfrenten.

In het belastingverdrag zijn de voorwaarden voor die uitzondering op de hoofdregel als volgt omschreven: (1) Nederland heeft voor het pensioen de pensioenaanspraak in de loonbelasting vrijgesteld of heeft voor de lijfrente in de inkomstenbelasting aftrek van premies toegestaan, (2) Portugal belast het pensioen of de lijfrente niet naar het tarief dat algemeen voor loon en andere inkomsten geldt of stelt het pensioen of de lijfrente voor meer dan 10 procent vrij, en (3) het gezamenlijke bedrag dat een inwoner van Portugal per jaar uit Nederland ontvangt aan pensioen, sociale verzekeringsuitkeringen en lijfrenten bedraagt meer dan € 10.000.

De vraag is nu of Nederland een Nederlandse sociale verzekeringsuitkering van een inwoner van Portugal al mag belasten als die uitkering per jaar hoger is dan € 10.000, omdat die uitkering niet met zoveel woorden in de voorwaarden 1 en 2 is genoemd, dan wel of daarvoor ook bij een sociale verzekeringsuitkering aan alle drie de voorwaarden moet worden voldaan.

De Hoge Raad heeft beslist dat dit laatste het geval is, omdat de uitdrukking “pensioen” in de voorwaarden 1 en 2 ook sociale verzekeringsuitkeringen omvat.

Vervolgens heeft de Hoge Raad beslist dat bij een AOW-uitkering niet wordt voldaan aan voorwaarde 1.

Ten slotte heeft de Hoge Raad beslist dat aan de hand van de Portugese belastingwet moet worden beoordeeld of aan voorwaarde 2 wordt voldaan. Uit de uitspraken van de Rechtbank volgt dat bij de AOW- en de WAO-uitkering aan deze voorwaarde wordt voldaan.

Hoe verder

De Rechtbank zal de zaken nu voortzetten en in haar uitspraken rekening houden met de antwoorden van de Hoge Raad.

Uitspraak op rechtspraak.nl

ECLI:NL:HR:2020:1732

ECLI:NL:HR:2020:1733


Toelichting prejudiciële vraag

Een prejudiciële vraag is een vraag aan de Hoge Raad over de uitleg van een rechtsregel. Daaraan kan behoefte bestaan als de Hoge Raad daarover niet eerder heeft beslist. Het moet gaan om vragen die zich voordoen in een concrete zaak die bij een rechtbank of hof in behandeling is en die van belang zijn voor de beslissing in andere zaken.